Sounds of Lola: "İlk Melodiler"
Hildegard von Bingen, yani Bingen'li Hildegard. Bazılarımızın sanki bir yerden hatırlayacak gibi olduğu ama bazılarımızın asla duymadığı bir isim, bir rahibe. İsimden de ziyade binbir özelliği var bu kadının. 1098 yılında doğup 1179 yılında ölen Hildegard dünyanın bilinen ilk "notalı" kilise ilahilerinin kadın bestecisi aynı zamanda şair, filozof, doktor, vaiz, botanikçi, kiliseye göre azize ve feminist. Kızıl saçlı ve çok benli kadınların büyücü diye yakıldığı, engizisyonun cadı avı yaptığı yıllarda düşüncelerini özgürce belirtebilmiş ve üretebilmiş bir kadın. Öyle ki ailesinin 10. çocuğu olarak kiliseye adanan ve rahibe olan Hildegard, vizyonlar görmekte olduğu söylemiş ve papalıktan kendisine verilen özel bir izinle gördüklerini aktarabilmiştir.
"…42 yaşında ve 7 aylık idim. cennetin kapıları açıldı ve benzeri daha önce görülmemiş parlaklıkta kör edici bir ışık bütün beynime doldu. ve sonra tüm kalbimi ve göğüsümü bir alev gibi tutuşturdu, yakmadı sadece ısıttı… ve birdenbire kitapların tefsirlerinin ne demek istediğini anladım ."
Hildegard gördüğü vizyonların bizzat Tanrı olduğuna inanıyordu. Yazdığı ilahiler ve kitaplar bu yüzden tanrısal kabul edilmiş ve hiç bir kadına verilmeyen bir ayrıcalık ona verilmişti. Yaşadığı dönemde orkestra kavramı olmadığından yazdığı 77 ilahi ölçüsüz ve armoniden yoksundu. Henüz nota uzunluğu diye bir kavram olmadığı içinde 3'lük seyirde giden notalar söz konusu değildi.
Vizyonlarının özünü, tüm evreni içindeki varlıklarla bir bütün olarak kavramayı amaçlayan bir anlayış oluşturan Hildegard ve bundan esinlenerek oluşturduğu Symphonia kavramı, seslerin uyum içinde birlikteliğidir. Bestelediği dini içerikli, tek sesli eserlerinde de bu ilkeyi gözeterek, seslerin uyumundan hareketle “evrensel uyum’a (symphonia) ulaşmaya çalışır. Hildegard, eserlerini ortaçağda sıklıkla kullanılan “antifon”, “resposo-rum” formlarında bestelemiştir. Müziğinde bu formları kullanarak bestelediği çok sayıda dini esere ilaveten, ilk metni yaklaşık 60 şarkıdan oluşan Symphonia harmoniae caelestum revelationum’u ve vizyonlarını anlattığı üçlemesinin ilk kitabı olan Scivias’m son bölümünde yer alan “azizlere övgüler” başlıklı metinden hareketle tarihin ilk müzikli draması Ordo virtutum’u bestelemiştir.
Tüm bunların yanında Hildegard, Scivias (Know the was), 1163’de tamamladığı Liber Vitae Meritorum (Bbook of Life’s Merits) ve Operatione dei (Of God’s Activities) isimli üç kitabında sahibidir. Aynı zamanda dünya tarihinde ilk defa sekste kadın konusunu işlemiş kişidir. Bir rahibe olmasına rağmen kitaplarında seks yaparken bir kadının hissettiklerini, erkek ile beraberliği sırasında vücudundaki değişiklikleri, zihinsel ve fiziksel olarak yaşadıklarını tasvir ederek bir ilke de imza atmıştır. Orta çağ Hristiyanlığında Hildegard’dan önce ve uzunca bir süre sonrada, kadınlar tarafından kendini ifade eden metinler kaleme alınmamıştır. Bestelerinden, özellikle “11000 Bakire” buna örnek gösterilebilir.
"…42 yaşında ve 7 aylık idim. cennetin kapıları açıldı ve benzeri daha önce görülmemiş parlaklıkta kör edici bir ışık bütün beynime doldu. ve sonra tüm kalbimi ve göğüsümü bir alev gibi tutuşturdu, yakmadı sadece ısıttı… ve birdenbire kitapların tefsirlerinin ne demek istediğini anladım ."
Hildegard gördüğü vizyonların bizzat Tanrı olduğuna inanıyordu. Yazdığı ilahiler ve kitaplar bu yüzden tanrısal kabul edilmiş ve hiç bir kadına verilmeyen bir ayrıcalık ona verilmişti. Yaşadığı dönemde orkestra kavramı olmadığından yazdığı 77 ilahi ölçüsüz ve armoniden yoksundu. Henüz nota uzunluğu diye bir kavram olmadığı içinde 3'lük seyirde giden notalar söz konusu değildi.
Vizyonlarının özünü, tüm evreni içindeki varlıklarla bir bütün olarak kavramayı amaçlayan bir anlayış oluşturan Hildegard ve bundan esinlenerek oluşturduğu Symphonia kavramı, seslerin uyum içinde birlikteliğidir. Bestelediği dini içerikli, tek sesli eserlerinde de bu ilkeyi gözeterek, seslerin uyumundan hareketle “evrensel uyum’a (symphonia) ulaşmaya çalışır. Hildegard, eserlerini ortaçağda sıklıkla kullanılan “antifon”, “resposo-rum” formlarında bestelemiştir. Müziğinde bu formları kullanarak bestelediği çok sayıda dini esere ilaveten, ilk metni yaklaşık 60 şarkıdan oluşan Symphonia harmoniae caelestum revelationum’u ve vizyonlarını anlattığı üçlemesinin ilk kitabı olan Scivias’m son bölümünde yer alan “azizlere övgüler” başlıklı metinden hareketle tarihin ilk müzikli draması Ordo virtutum’u bestelemiştir.
Bugün hala bilinen kilise aryaları bestelerini klasik veya modern yorumlarına çeşitli kaynaklardan ulaşabilirsiniz. Örnek olarak bu aryaları konu alan modern yorumların yer aldığı albümler: Paul Schwartz, Richard Souther ve Jocelyn Montgoery´nin ilgili albümleridir.
Aşağıdaki linke Hildegard Von Bingen'in bahsi geçen aryalarını ekliyorum. Benim favorim kendisini Vizyonlarını isimlendirdiği ve anlattığı "Vision; O Euchari In Leta Via"
Dünyanın ilk notalı yazımlarından olan bu ilahileri birde siz dinleyin bakalım sevecekmisiniz :)
Yorumlar
Yorum Gönder